Stalking – czym jest i jak z nim walczyć?

Ktoś nęka Cię smsami lub telefonami? Wysyła męczące listy z wyznaniami miłosnymi bądź z pogróżkami? Czujesz, że chodzi za Tobą jak cień nie dając o sobie zapomnieć? To przykłady klasycznego stalkingu czyli nieustannego dręczenia, prowadzącego do powstawania ciągu wydarzeń krzywdzących nas, a także naszych najbliższych. Nie czekaj, aż stanie się coś złego. Podejmij walkę i uwolnij się od prześladowcy. Poniższe informację pomogą Ci zrozumieć powagę sytuacji w której się znalazłeś, a także wygrać tę wyniszczającą Cię bitwę.

1. Czym jest „stalking”

W języku angielskim oznacza skradanie się, dręczenie, prześladowanie. Po raz pierwszy zaobserwowano to zjawisko w Stanach Zjednoczonych w latach 80. i początkowo dotyczyło aktorów lub muzyków, którym życie zatruwali niezrównoważeni psychicznie wielbiciele. Z biegiem lat zjawisko to zaczęło zataczać coraz szersze kręgi, dotykając również zwykłych ludzi.

Jest to bowiem świadome działanie, zmierzające do wzbudzenia w ofierze poczucia zagrożenia i  naruszenia jej prywatności. Nie musi wcale nosić znamion agresji, aby człowiek czuł się „zaszczuty”. Najczęściej sprawcą kierują wewnętrzne urazy wywołane np. nieszczęśliwą miłością, nienawiść, złośliwość czy żądza zemsty. Obecnie jest to zjawisko bardzo powszechne, jednak wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że stalking jest przestępstwem i nie podejmuje odpowiednich kroków aby uwolnić się od swojego dręczyciela, co niestety często kończy się tragicznie.

2. Jakie są formy stalkingu

Najpopularniejszą formą jest natarczywe wysyłanie listów, sms-ów, prezentów czy częste wydzwanianie. Stalker (osoba nękająca) dopuszcza się także takich działań, jak śledzenie, ciągła obserwacja, a nawet popełnianie rozmaitych przestępstw mających na celu uderzenie w czułe miejsce osoby dręczonej. O uporczywym stalkingu możemy mówić wówczas, kiedy trwa od dłuższego czasu i cechuje je nadmierna zajadliwość i nieustępliwość, w dążeniu do osiągnięcia zamierzonego celu. Może przybierać więcej niż jedną formę.

Działanie fizyczne
•    niszczenie mienia
•    naruszanie nietykalności cielesnej

Działanie psychiczne
•    groźby
•    oczernianie
•    ośmieszanie
•    dążenie do kompromitacji
•    prowokowanie działań mających na celu pociągnięcie najbliższych osób

Pamiętajmy, że prześladowanie nie musi być ciągłe, może trwać ze zróżnicowaną częstotliwością, a nawet na pewien czas zanikać. Osoby prześladujące na ogół nie zdają sobie sprawy, że popełniają czyn karalny gdyż najczęściej kierują się „dobrem” osoby objętej swoim zainteresowaniem, chęcią jej zbawienia, okazania swojego uczucia, żądzą zemsty i są do tego stopnia zaślepieni, że nie myślą racjonalnie. Dlatego jest to bardzo niebezpieczne zjawisko. Szczególnie jeśli pod ich lupę pójdą także najbliżsi.

Odrębną formą stalkingu jest także przywłaszczenie sobie cudzej tożsamości, poprzez podszywanie się pod ofiarę wykorzystując przy tym zgormadzone materiały, takie jak zdjęcia czy dane osobowe. W ten sposób Stalker np. tworzy fałszywe profile ofiary na portalach społecznościowych, bądź zamawia na jej koszt niechciane towary lub usługi.

3. Cyber-stalking

W dobie Facebooka oraz innych popularnych w dzisiejszych czasach portali społecznościowych, jest to również najczęstsza forma nękania. Dzieje się tak ponieważ najwięcej informacji o określonej osobie, znajdziemy nigdzie indziej jak w Internecie. Wystarczy samo wpisanie imienia i nazwiska, a Internet poda nam na tacy właściwie wszystko, co chcielibyśmy wiedzieć.

Kieruje nas na odpowiedni portal, na którym dana osoba jest aktywna, a informacje tam znalezione mogą posłużyć do osiągnięcia określonych celów jak choćby korzyści finansowych, poprzez wejście w posiadanie kompromitujących zdjęć lub innych informacji, mogących posłużyć jako narzędzie do szantażu czy gróźb. Poprzez tą formę stalkingu, prześladowca może w bardzo dużym stopniu wpłynąć na życie drugiego człowieka i w krótkim czasie zamienić je w piekło ponieważ może ją znieważyć i upokorzyć nie tylko przed znajomymi ale i całym światem.

Ofiarą w tym przypadku, może paść każdy z nas zatem to od nas zależy, na jak wiele będzie mógł sobie pozwolić. Upublicznianie prywatnych zdjęć w sieci, podawanie informacji na temat życia prywatnego lub zawodowego, na pewno nam w tym nie pomoże. Dlatego jeśli jesteśmy aktywni w sieci, zainwestujmy w systemy ochrony w sieci, nie upubliczniajmy naszych profili tylko zastrzeżmy je dla osób z najbliższego otoczenia, nie wrzucajmy zdjęć za które w przyszłości moglibyśmy się wstydzić.

4. Jakie mogą być skutki stalkingu

Działania stalkera powodują u osoby dręczonej szereg zmian w życiu, a także w psychice. Swoimi poczynaniami zmusza ją do ograniczenia aktywności życiowej, zmiany pracy, znajomych, partnera, miejsca zamieszkania, a w najgorszych przypadkach jest przyczyną wielu samobójstw. Spowodowane jest to działaniem silnej presji, a ta z kolei powoduje zaburzenia emocjonalne, choć przeważnie celem prześladowcy nie jest doprowadzenie swojej ofiary do samobójczej śmierci.

Najbardziej zawistni ciemiężyciele, chcą jak najdłużej kontynuować swój plan aby móc czerpać przyjemność z krzywdy jej wyrządzanej. Zdarzają się również przypadki, w których to stalker próbuje zabić poszkodowanego bądź osoby z jego bliskiego otoczenia. Oprócz tego natarczywe dręczenie  może owocować zwolnieniem lub dobrowolnym odejściem z pracy, opuszczeniem nas przez wielu przyjaciół, rozstaniem z partnerem, bankructwem, uzależnieniem od alkoholu i innych używek oraz wielu innych.

5. Stalking – jak z nim walczyć

Przede wszystkim musimy pamiętać o jednej rzeczy. W kwestii stalkingu prawo zostało zaostrzone, w związku z tym nie bójmy się walczyć o spokój i naszą wolność na drodze sądowej. Art. 109a. Kodeksu Karnego brzmi:

„§1 Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozba¬wienia wolności do lat 3,

§ 2. Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej,

§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10,

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego”

Pierwszym krokiem jest wyraźne wytłumaczenie osobie która nas nęka, że nie życzymy sobie określonego zachowania z jej strony. Pamiętajmy o tym, żeby udokumentować ten krok np. zachowując treść smsa lub wiadomości mailowej. Jeżeli nie znamy naszego prześladowcy, powinniśmy znaleźć sobie świadka, który w razie czego potwierdzi, że sygnalizowaliśmy zaprzestanie krzywdzących nas działań. Nie pozbywajmy się „artefaktów” które będą działały na nasza korzyść tzn. ewentualnych prezentów, listów, sms-ów, maili. Nie wdawajmy się w zbędna dyskusję z prześladowcą, tylko zbierajmy kolejne dowody.

W przypadku nękania telefonicznego, wystąpmy do operatora sieci o udostępnienie bilingów rozmów i nagrywajmy je, a o każdym nieprzyjemnym incydencie powiadamiajmy policję. Jeżeli doszło do uszkodzenia mienia bądź ciała udokumentuj to zdarzenie  np. robiąc zdjęcia, obdukcję, gromadząc rachunki informujące o poniesionych kosztach, w związku z danym zdarzeniem. Po zebraniu dostatecznej liczby dowodów, złóżmy na policję zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa wraz z wnioskiem o ściganie.

„Pokaż się swojemu najgłębszemu strachowi. Wtedy strach traci swoją moc, kurczy się i znika. A ty jesteś wolny”. Te słowa Jima Morrisona niech zapamięta każdy, kto padł ofiarą stalkingu i stanowi dla niego motto przewodnie. Wyjdźcie naprzeciw swojemu strachowi, jakim jest wasz prześladowca i pokażcie mu kto tu rządzi. Nie dajcie się stłamsić, nie dajcie się sobą bawić. Prawo jest po waszej stronie, zatem wstańcie i walczcie o swój spokój.